වන්නි වන පෙතේ

සුභාවිත ගීතය පෝෂණය කිරීමට තම ගීත රචනා තුලින් ඉමහත් මෙහෙයක් සිදුකල සහ තවමත් සිදුකරන ආදරණීය බණ්ඩාර ඇහැලියගොඩ ගේය පද රචනයෙන් ද, ආචාර්ය රෝහණ වීරසිංහයන් ගේ සංගීතයෙන් ද රසවත් වූ මෙම ගීතය විශාරද සුනිල් එදිරිසිංහ විසින් ගායනා කරනු ලබයි.   

මීට දශක පහකට පමණ පෙර විසූ ගැමි පියවරුන් සහ ඔවුන්ගේ ජීවිත ද, ඔවුනට දාව ඉපදී නගරයේ සිරවූ ඔවුන්ගේ දරුවන් සහ ඒ අය ගතකරන ජීවිත ද, ඉතා සංවේදී ලෙස විමසීමක් සිදුකරන මෙම ගීතය, අපව අප රටේ මේ තාක් සිදුවී ඇති සාමාජීය සහ ආර්ථිකමය වෙනස්වීම් පිලිබඳව ගැඹුරින් සිතීමටද යොමු කරවයි. 

මෙම ගීතයට පසුබිම් වූ කාරණය වරක් බණ්ඩාර ඇහැලියගොඩ මහතා විසින් "ද නේෂන්" පුවත් පත සමඟ පැවති සාකච්ඡාවක දී පවසා තිබුනි. එය මෙම ගීතය අවසානයේ පල කර ඇත.

වන්නි වන පෙතේ..

ගම් දනව් පුරා නිවහන වංක ගිරි වනේ..

වෙසතුරු සදිසි පියවරුන්..

අත් මුදුන් තබා බැතියෙන් වන්දනා කරම්..

ලංකාවේ වියලි කැලෑ ප්‍රදේශ පොදුවේ වන්නිය ලෙස හඳුන්වයි. වනපෙත යනු වනාන්තර පන්තිය, විහිදී ගිය කැලෑවයි. දනව් යනු ජනපද යන්නයි. වෙසතුරු යනු වෙස්සන්තර යන්නද සදිසි යනු සමාන යන්නද වේ. වංකගිරිය යනු බෝසතුන් වෙස්සන්තර රජු සමයේ තපස් රැකීමට ගිය වනයයි.

ඈත පිටිසර කැලෑ මායිම් වූ ගම්මාන වල ජීවත් වන්නේ, එදා වංක ගිරියේ තපස් රැකි වෙස්සන්තර රජුන් වැනි වූ පියවරුමය. දොහොත් මුදුන් කොට වන්දනා කරන්නටම වටිනා පියවරුමය. 

කන්ට බෑ කියා - තනියම එන්ට යයි කියා

ගමටම බත් බුලත් - නිතර දන් දුන් පියවරුන් වෙතින්..

ජාත වී ඇතත් - පූරුවෙ කරන ලද පවක් පලදී

බින්න බැස හිදී නගරය අසල දූ පුතුන්..

තනිව කිසිවක් නොබුදි ගමේ නෑ නොනෑ සියල්ලන් සමඟ සියලු දේ බෙදා හදා ගෙන ජීවත් වූ ඔවුන් වෙස්සන්තර රජු වැනි නොවේද?  

නමුත් මෙවැනි වෙසතුරු වන් පියවරුන්ට ජාතක වූ දරුවන් ගම හැරදා නගරයටම කොටු වෙමින්, එහිම අවාහ විවාහ කොට ගෙන එහිම වෙසෙයි. මෙය පූරුවේ කල පවක් පලදීමක් වැනිය. ඒ මක්නිසාද යත්, 

කල්ප කාලයක් - පරපුර දුන්නු දන් ඇතත් සිත තුල

මාසෙකට වරක් ලැබෙනුයෙ - සොච්චමක් බැවින්

කන්ට ගත් ගමන් බත් පත - කවුරුවත් එතැයි බිය වැද

දොර ජනෙල් වසා තනියම - බුදිති බෝ දුකින්..

මෙසේ නගරයේ සිරවී සිටින දරුවන් ඔවුන්ගේ වෙසතුරු වැනි පියවරුන්ද, ඔව්න්ගේ පියවරුන්ද ලෙස පරම්පරා ගනනින් දන්දීමේ හුරුව ලැබී ඇතත්, ඔවුන් කෙසේ නම් තම පියවරු මෙන් දන් දෙන්නද? මාසයකට වරක් ලැබෙන වේතනය ඔවුන්ට යැපෙන්නටත් නොහැකි තරමකි. ඉතින් දන් දීමේ පුරුද්ද සහ අශාව ඇතත් කරකියා ගැනීමට නොහැකිව හොර රහසින්ම කිසිවෙකුටත් නොදීම තමන් සහ තම කුඩා පවුල පමණක්ම යැපෙයි. මෙය පූරුවේ කල පවක්ම නොවේදැයි රචකයා අප සැමගෙන්ම විමසයි. 

ආදරණීය බණ්ඩාර ඇහැලියගොඩ ශූරීනි, නොනිමි ආශාවන් පසුපස හඹා යන සමාජයක යහපත් පියවරුන් ගේ අවසාන පරම්පරා පුරුකක හිමිකරුවන් වූ ඔබ වැනි පුතනුවන් තවමත් පව්කාර නොවේ. නමුත් තවත් පරම්පරා කීපයකට පසුව ඉපැදෙන මුනුබුරන් මීමුනුබුරන් කෙතරම් නම් අසරණ ද?

මෙම ගීතය ලිවීමට පාදක වී ඇත්තේ බණ්ඩාර ඇහැලියගොඩයන් ගේ පියාගේ අවමන්ගල්‍යයයි. ඔහුගේ පියාගේ අවමගුලට පැමිණි පිරිස්, ඔහුගේ පියා මුලු ගමටම කෑම බීම බෙදා දුන් අයකු බව පවසන ලදී. ඔහුගේ පියා ගොවියකු නිසා එසේ කිරීමට හැකි උවත් ඔහු වැනි රජයේ සේවකයකු කෙසේ නම් ඔහුගේ පියා මෙන් දන් දෙන්න දැයි සිතට නැගුණු සිතිවිල්ලේ නිර්මාණයයි මේ...